Huấn luyện doanh nghiệp là một lĩnh vực đang phát triển mạnh mẽ trên thế giới. Nghề huấn luyện doanh nghiệp đã và đang trở thành xu hướng nghề nghiệp hấp dẫn với một đẳng cấp khác biệt. Mặc dù xuất hiện chưa lâu nhưng tại Việt Nam, nghề huấn luyện đã thu hút được sự quan tâm của đông đảo chủ doanh nghiệp và giới điều hành kinh doanh.
Huấn luyện doanh nghiệp: Nghề hấp dẫn và đẳng cấp trên thế giới
Nghề huấn luyện doanh nghiệp (Business coaching) là một nghề đã và đang trở nên phổ biến trên thế giới. Huấn luyện được xem là phương pháp quan trọng để giúp chủ doanh nghiệp rèn luyện, học hỏi hệ thống kiến thức, kỹ năng, công cụ quản trị một cách khoa học và bài bản. Qua đó, phát triển và hoàn thiện bản thân, chủ động đối mặt với những thách thức và nguy cơ. Đồng thời, kiểm soát sự thay đổi trong hoạt động điều hành, thiết lập kế hoạch hành động để đạt được thành công trong mục tiêu ngắn hạn và dài hạn.
Trong thể thao, huấn luyện viên là người trực tiếp thúc ép vận động viên để họ đạt được phong độ tốt nhất khi thi đấu, hỗ trợ khi họ đuối sức và hướng dẫn họ áp dụng những lối chơi mà đối thủ không lường trước được. Khi bạn luyện tập với một huấn luận viên thể thao, họ sẽ yêu cầu bạn chạy nhiều vòng hơn để gia tăng cường độ hoạt động so với lúc bạn tự mình thực hiện. Bên cạnh đó, huấn luận viên thể thao cũng sẽ luôn lắng nghe, thấu hiểu, phản hồi một cách chân thành và đúng bản chất tình hình cũng như vấn đề bạn đang gặp phải ngay cả khi bạn không thích chúng.
Ở khía cạnh huấn luyện, hoạt động huấn luyện doanh nghiệp rất gần với huấn luyện thể thao. Nhà huấn luyện doanh nghiệp cũng sẽ làm những việc tương tự như trên nhưng theo phương châm chú trọng vào mục đích tạo ra thành công cho doanh nghiệp. Vai trò của họ là huấn luyện các chủ doanh nghiệp thông qua các hoạt động hướng dẫn, hỗ trợ, đặt câu hỏi và động viên cho đến khi chủ doanh nghiệp tự tìm ra giải pháp cho thực trạng của doanh nghiệp mình.
Về chuyên môn, các nhà huấn luyện chuyên nghiệp trên thế giới thường tập trung vào các mảng chính như: huấn luyện lãnh đạo (Leadership), huấn luyện kinh doanh/tổ chức (Business/Organizations), huấn luyện tầm nhìn/tư duy (Vision và mindset) huấn luyện điều hành (Executive),… Nhìn chung, các mô hình và hoạt động huấn luyện đều tập trung vào mục đích phát triển cá nhân; quản lý và kiểm soát thời gian; cân bằng công việc và cuộc sống; kiến tạo đội ngũ và tăng cường khả năng làm việc nhóm; kiện toàn hệ thống quản trị một cách toàn diện, giúp điều hành doanh nghiệp có tính chuẩn mực, hiệu quả và sinh lời.
Về mô hình huấn luyện, hơn 1/2 nhà huấn luyện sử dụng các mô hình lãnh đạo (Leadership model) để huấn luyện, hơn 1/3 nhà huấn luyện dựa trên chiến lược phát triển tổ chức (Organization development strategies), và hơn 1/4 nhà huấn luyện sử dụng lý thuyết tâm lý học tổ chức (Organizational psychology theory).
Về cách thức trao đổi và tương tác trong huấn luyện, khoảng 2/3 nhà huấn luyện trên toàn cầu có sở thích và xu hướng làm việc gặp mặt trực tiếp với khách hàng của họ. Riêng các nhà huấn luyện ở Bắc Mỹ lại có xu hướng huấn luyện qua điện thoại.
Đối với lĩnh vực huấn luyện doanh nghiệp, những tiêu chí để khách hàng lựa chọn nhà huấn luyện cho mình khá đa dạng. Các tiêu chí như trình độ học vấn, chuyên môn, giới tính và tuổi tác ít ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ của khách hàng. Trong khi đó, sở thích cá nhân, khả năng tương thích, phong thái tự tin, phương thức giao tiếp, khiếu hài hước, chi phí, quá trình huấn luyện cụ thể, kinh nghiệm và hiệu quả huấn luyện thực tế của nhà huấn luyện là những tiêu chí quan trọng hàng đầu và chiếm ưu thế trong quyết định “chọn mặt gửi vàng” của khách hàng.
Huấn luyện được đánh giá là ngành có mức thu nhập nằm trong top đầu trên thế giới. Chi phí trung bình cho một giờ huấn luyện khoảng 350 đô đối với vị trí giám đốc điều hành, 240 đô cho nhà quản lý, 220 đô cho chủ doanh nghiệp, 170 đô cho các trưởng bộ phận, 120 đô cho nhân viên và các khách hàng cá nhân.
Sức hấp dẫn của nghề huấn luyện doanh nghiệp
Sức hấp dẫn thật sự của nghề huấn luyện doanh nghiệp không nằm ở mức thu nhập cao ngất theo giờ. Những ai muốn lựa chọn và gắn bó với nghề này đều xuất phát từ mong muốn phát triển bản thân, tự chủ về thời gian, độc lập về tài chính và khát khao thực hiện sứ mệnh hỗ trợ cộng đồng. Từ đó, kiến tạo một cuộc đời ý nghĩa hơn.
Khi một cá nhân quyết định trở thành một nhà huấn luyện nghĩa là họ đang mang bên mình sứ mệnh khám phá, phát triển và hoàn thiện bản thân suốt đời. Đối với nhiều người, đây chính là động lực đầu tiên để trở thành một nhà huấn luyện doanh nghiệp. Quan trọng hơn cả là bản chất và giá trị cốt lõi của huấn luyện chính nằm ở sự chuyên nghiệp trong phục vụ thông qua việc tạo ra sự khác biệt, giúp đỡ chủ doanh nghiệp đạt được mục tiêu và khao khát của họ. Bên cạnh đó, sự chủ động trong việc lựa chọn đối tượng phục vụ, giờ giấc, địa điểm làm việc và chi phí mà khách hàng phải trả khi sử dụng dịch vụ là một trong những điểm hấp dẫn của nghề huấn luyện doanh nghiệp.
Có thể nói, sự linh động trong quá trình huấn luyện, giá trị về mặt tài chính cùng lợi ích thiết thực mà lĩnh vực này mang lại cho cộng đồng chính là cơ sở vững chắc đảm bảo cho sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động huấn luyện doanh nghiệp và sự gia tăng mạnh mẽ số lượng nhà huấn luyện trong thời gian tới.
